staph aureus

استافيلوكوكوس اورئوس (Staphylococcus aureus)

 استافيلوكوكوس اورئوس (Staphylococcus aureus)

استافيلوكوكوس اورئوس آنزيم ها و توكسين هاي متعددي توليد مي كند كه باعث بقاي باكتري، تجزيه پروتئين ها، كربوهيدرات ها و چربي ها جهت تأمين مواد مورد نياز، مقاومت در برابر داروها و قدرت بيماري زايي باكتري مي گردند. كواگولاز، هموليزين، لكوسيدين، پني سيليناز، ليپاز، هيالورونيداز، كاتالاز و پروتئاز از جمله اين آنزيم ها مي باشند. آنتروتوكسين هاي اين ميكروب توسط سلول هاي باكتري به غذا يا محيط كشت انتشار پيدا مي كنند. استافيلوكوك هاي آنتروتوكسين زا هميشه قادر به توليد كواگولاز مي باشند، ولي همه استافيلوكوك هاي كواگولاز مثبت هميشه آنتروتوكسين زا نمي باشند.

دوره كمون اين بيماري بسيار كوتاه بوده و بين نيم ساعت و حداكثر 7 ساعت به طول مي انجامد. در بعضي موارد اسهال هاي شديد و پي در پي موجب از دست رفتن آب بدن (dehydratation) مي گردد. مدفوع مسموين حاوي خون و موكوس مي باشد. تب وجود ندارد و برعكس حرارت بدن كمي پايين مي آيد.

اين بيماري معمولاً 24 ساعت به طور مي انجامد و موارد مرگ و مير بسيار نادر مي باشد. در مورد چگونگي اثر آنتروتوكسين ها هنوز اطلاعات كافي در دست نمي باشد ولي تصور مي رود به علت اثر سم روي پني كه تعداد استافيلوكوك ها در هر گرم ماده غذايي به يك ميليون برسد، براي مصرف كننده خطرناك خواهد بود. توكسين در حرارت هاي بين c ْ7/6+ و c ْ5/45+ درجه سلسيوس و در غذاهايي كه pH آنها بين 3/7 – 5/6 مي باشد ايجاد و ترشح مي گردد. البته    توكسين C در  pH4 نيز تا حدودي ترشح مي گردد. آنتروتوكسين هاي مترشحه از استافيلوكوك ها در مقابل حرارت بسيار مقاوم مي باشند، به طوري كه پاستوريزاسيون و حتي حرارت پخت قادر به بي اثر كردن توكسين نمي باشد. صرفاً استريليزاسيون (يعني حرارت هاي بيش از c ْ117+) اثر توكسين ترشح شده را خنثي مي نمايد. مهمترين مواد غذايي حساس عبارتند از غذاهاي گوشتي (به ويژه كباب كوبيده)، شير و فرآورده هاي آن (به ويژه خامه و بستني)، شيريني هاي تر (به خصوص نان هاي خامه اي)، تخم مرغ و فرآورده هاي حاوي تخم مرغ مثل انواع كيك ها. به علت مقاومت زيادي كه آنتروتوكسين ها در مقابل ميزان aw دارند مي توانند در مواد غذايي خشك از قبيل پودر تخم مرغ و شيرخشك نيز وجود داشته و آنها و ساير مواد غذايي تهيه شده از آنها را آلوده سازند. تشخيص توكسين در مواد غذايي بسيار مشكل است و در آزمايش هاي معمول كنترل كيفي معمولاً انجام نمي گيرد و صرفاً به كشت ميكروبي و شمارش S.aureus اكتفا مي گردد. استانداردهاي ملي و بين المللي مختلفي براي اين منظور وجود دارد. به طوري كه قبلاً نيز اشاره شد، تعداد استافيلوكوك هاي بيماري زا در هر گرم ماده غذايي به هر حال نبايد از يك ميليون تجاوز نمايد. از طرفي در بسياري از موارد با وجود تعيين ميزان كمتري از ميكروارگانيسم (كه به علل مختلف از بين رفته اند) وجود آنتروتوكسين امكان پذير مي باشد.

شستشو و ضدعفوني تجهيزات و وسايل آشپزخانه پس از خاتمه كار، حرارت دادن كافي به غذاها و عدم نگهداري آنها در حرارت هاي پائين تر از c ْ65 درجه سلسيوس، جلوگيري از تماس افراد مبتلا به گلودرد و بيماري هاي ريوي با مواد غذايي، شست و شوي مرتب دست ها و در كانتين ها، كشيدن و سرو غذا با دستكش از جمله موازيني هستند كه رعايت آنها در پيش گيري از اين مسموميت غذايي بسيار مؤثر مي باشد

استافیلوکوک اورئوس (طلایی) مقاوم به متی سیلین (به انگلیسی: Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus) به اختصار ام‌آراس‌ای یکی از عمده ترین زیر گونه‌های استافیلوکوک (به لاتین: Staphylococcus) است و تفاوت آن با سایر زیر گونه‌ها، موثر نبودن آنتی بیوتیک‌های معمولی در درمان آن است. استافیلوکوک که درزبان یونانی به معنای خوشه انگور می‌باشد به طور عام، نام گروهی از باکتری‌ها است که در زیر میکروسکوپ به صورت گرد (کوکسی) بوده و کنار همدیگر و به شکل خوشه انگور قرار گرفته‌اند.

استافیلوکوک‌ها، ۳۳ زیرگونه دارند. بیشتر آن‌ها بی خطرند و به صورت طبیعی روی پوست اکثر افراد وجود دارند و در خاک نیز زندگی می‌کنند اما گونه‌های بیماریزا نیز در بین استافیلوکوک‌ها وجود دارند که می‌توانند مسمومیت غذایی، استفراغ و یا گاهی عفونت‌های خطرناک منجر به مرگ همچون ذات‌الریه را ایجاد کنند.

از شایع‌ترین زیر گونه‌های استافیلوکوک می‌توان گونه بیماریزای استافیلوکوک اورئوس(به لاتین: Staphylococcus aureus) و گونه استافیلوکوک اپیدرمیدیس(به لاتین: Staphylococcus epidermidis) را نام برد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *